Trwa kampania społeczna “Prospołeczni = Dostępni” w ramach projektu pt. „Lubelscy Liderzy Dostępności na START” realizowanego z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, finansowanego z Funduszy EOG. Projekt jest realizowany przez Związek Stowarzyszeń Forum Lubelskich Organizacji Pozarządowych w partnerstwie z Lubelskim Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych – Sejmik Wojewódzki.
To kampania edukacyjna i zarazem akcja informacyjna na temat dostępności skierowana przede wszystkim do środowiska sektora pozarządowego, który funkcjonuje odmiennie niż sektor publiczny i sektor prywatny. Celem kampanii społecznej „Prospołeczni = Dostępni” jest zwiększenie świadomości i kompetencji NGO w zakresie zapewnienia dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.
Od 6 września 2021 r. w umowach zawieranych przez podmioty publiczne z NGO, powinny się znaleźć postanowienia określające warunki służące zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, w zakresie realizacji tych zadań.
Konieczność uwzględniania warunków służących zapewnieniu dostępności w przypadku realizacji zadań publicznych przez NGO, wynika z art. 4 ust. 3 ustawy z 19 lipca 2019 r. o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami – w przypadku zlecania lub powierzania, na podstawie umowy, realizacji zadań publicznych finansowanych z udziałem środków publicznych lub udzielania zamówień publicznych podmiotom innym niż podmioty publiczne, w tym NGO, podmiot publiczny jest obowiązany do określenia w treści umowy warunków służących zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami w zakresie tych zadań publicznych lub zamówień publicznych, z uwzględnieniem wymagań, o których mowa w art. 6, czyli zapewnić minimalne wymagania dostępności – architektonicznej, cyfrowej i informacyjno-komunikacyjnej.
Przy czym warunki te powinny być określone w umowach w sposób odpowiedni do zakresu zlecanego zadania lub zamówienia. Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami – w przypadku, gdy podmiot inny niż podmiot publiczny realizuje, na podstawie umowy zawartej z podmiotem publicznym, zadanie finansowane z udziałem środków publicznych, jest obowiązany do zapewnienia dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami w zakresie określonym w tej umowie.
Definicja „zadania publicznego” nie została określona w polskich przepisach. Podmiot publiczny może określić dodatkowe wymagania nie wynikające wprost z art. 6 ustawy o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, a dotyczące dostępności – zgodnie ze swobodą kształtowania umów i określania swoich oczekiwań co do efektów realizacji zadania. Wymagania dotyczące zapewnienia dostępności muszą być określone w treści umowy w sposób adekwatny do realizowanego zadania. Takie rozwiązanie pozwala na dopasowanie wymagań do możliwości danej organizacji oraz postawienia jej realistycznych wymagań – z punktu widzenia nakładów finansowych, czy ograniczeń czasowych. Obowiązek zapewniania dostępności nie dotyczy całokształtu działalności organizacji, która wykonuje zadanie zlecone lub powierzone, a jedynie tych zadań, na które zostały przeznaczone środki publiczne.
W tym zakresie najlepszym rozwiązaniem wydaje się konkretne doprecyzowanie wymagań w umowie, zamiast ogólne odniesienie się do wymagań określonych w art. 6. Wymagania określone w tym artykule są bowiem sformułowane ogólnie, w związku z czym mogą spowodować, że podmiot publiczny oraz NGO będą w inny sposób interpretować zapisy umowy i zakres dostępności, który powinien być zrealizowany.
Jednak art. 4 ust. 3 ustawy o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami nie ma zastosowania do wszystkich umów na podstawie, których są wydatkowane środki publiczne. W umowach o realizację projektów dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej dostępność ma być zapewniana na zasadach określonych w „Wytycznych w zakresie realizacji zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami oraz zasady równości szans kobiet i mężczyzn w ramach funduszy unijnych na lata 2014-2020” oraz późniejszych przepisów unijnej perspektywy finansowej na lata: 2021-2027. Takie umowy nie są typowymi umowami na wykonanie zadań publicznych, ponieważ w zakresie dostępności odwołują się do odrębnych regulacji prawnych.
Więcej o kampanii „Prospołeczni = Dostępni” na stronie: https://liderzydostepnosci.pl/prospoleczni_dostepni/
